Thành công trong đầu tư thường được tìm thấy ở những NĐT có thể chinh phục các thách thức tâm lý hàng ngày và giữ được quan điểm dài hạn tại tất cả các thời điểm.
Nội dung chương này nhấn mạnh đặc tính sai lầm mà những nhà đầu cơ trên thị trường hay mắc phải. Sự thành công nhất thời trong vài thương vụ lướt sóng ngắn hạn khiến họ ảo tưởng về khả năng có thể kiểm soát được các biến động của giá cổ phiếu trong ngắn hạn mà bản thân các biến động đó thường là ngẫu nhiên, không phải quy luật. Quy luật vận động của giá cổ phiếu cuối cùng sẽ đi theo những diễn biến hoạt động kinh doanh mang tính dài hạn của doanh nghiệp hoặc điều kiện kinh tế vĩ mô, ngành, đây đều là các yếu tố mà NĐT hoàn toàn không kiểm soát được mà chỉ có thể dựa trên những nhận định và phân tích mang tính xác suất và khoa học.
Abraham Lincoln
Mô tả chung: Khuynh hướng ảo tưởng về sự kiểm soát mô tả khuynh hướng của con người trong việc tin rằng họ có thể kiểm soát hoặc ít nhất tác động lên kết quả của một sự kiện nào đó mặc dù thực tế họ không thể làm được điều đó. Khuynh hướng này có thể được tìm thấy ở Las Vegas, nơi mà các casino đã cho thấy nhiều hình thức khác nhau của loại sai lầm tâm lý này. Một vài ông bầu casino quả quyết rằng họ có thể tác động lên kết quả ngẫu nhiên của một cặp xúc sắc. Ví dụ, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người ta thực sự thả những viên xúc sắc một cách mạnh hơn khi họ cố gắng đạt được con số cao hơn. Một vài người, khi thành công trong việc dự đoán kết quả của một chuỗi tung đồng xu, thực sự tin rằng họ có thể kiểm soát hoặc làm tốt hơn những người khác, và một vài người cho rằng do sự sao lãng có thể làm giảm hiệu quả của họ trong những tình huống mang tính chất ngẫu nhiên như thế này.
Mô tả kỹ thuật: Ellen Langer, giáo sư tâm lý tại đại học Harvard, định nghĩa khuynh hướng ảo tưởng về sự kiểm soát là “kỳ vọng vào xác suất thành công của một cá nhân cao hơn một cách bất hợp lý so với xác suất khách quan có thể đảm bảo”.
Khuynh hướng ảo tưởng về sự kiểm soát đưa NĐT đến 4 sai lầm đầu tư như bên dưới:
1.Ảo tưởng về sự kiểm soát khiến NĐT giao dịch nhiều hơn thay vì giao dịch một cách thận trọng. Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những trader, đặc biệt là các trader online, tin rằng họ có thể kiểm soát các khoản đầu tư của mình hơn mức mà họ thực sự có thể kiểm soát. Cuối cùng, nhiều kết quả cho thấy sự sụt giảm mạnh trong lợi nhuận.
2.Ảo tưởng về sự kiểm soát khiến NĐT duy trì một danh mục không đa dạng hóa. Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng những NĐT nắm giữ những danh mục cô đặc bởi vì họ có cảm giác có thể kiểm soát triển vọng của công ty đó. Tuy nhiên, sự kiểm soát đó bắt nguồn từ ảo tưởng, và sự thiếu đa dạng hóa danh mục sẽ gây thiệt hại lên danh mục của NĐT.
3.Ảo tưởng về sự kiểm soát khiến các NĐT sử dụng lệnh giới hạn và những công cụ kỹ thuật khác nhằm để trải nghiệm những cảm giác sai lầm về sự kiểm soát đối với các khoản đầu tư của họ. Thực tế, việc sử dụng những cổ máy như thế này hầu hết thường dẫn đến những cơ hội đầu tư bị bỏ lỡ hoặc tệ hơn là mua phải những cổ phiếu không cần thiết hoặc có thể gây thiệt hại dựa trên sự xuất hiện của các mức giá ngẫu nhiên.
Ý của đoạn này là: sẽ khiến các NĐT xây dựng nên các robot chạy tự động, vô tình đưa NĐT đến những vụ mua bán sai lầm do sự biến động giá ngẫu nhiên trên thị trường có thể khiến các robot mua phải các cổ phiếu lỡm và bỏ lỡ cơ hội mua cổ phiếu tốt.
4.Ảo tưởng về sự kiểm soát thường khiến các NĐT trở nên quá tự tin và mắc phải những khuynh hướng sai lầm do sự quá tự tin gây ra.
Lời khuyên:
1.Tự nhận thức rằng đầu tư là một hoạt động mang tính xác suất: Bước đầu tiên để tách mình ra kkhỏi khuynh hướng ảo tưởng về sự kiểm soát là lùi lại một bước và nhận thức rằng chủ nghĩa tư bản Mỹ và toàn cầu thực sự phức tạp như thế nào. Thậm chí những NĐT khôn ngoan nhất cũng không kiểm soát được các kết quả đầu tư của họ.
2.Nhận biết và tránh những tình huống có thể gây ảo tưởng về sự kiểm soát: Tự hỏi bản thân, khi bạn mua một cổ phiếu bạn có thực sự kiểm soát được số phận của nó hoặc kết quả của vụ đầu tư đó? Một cách hợp lý, sẽ rõ ràng hơn rằng một số tương quan là ngẫu nhiên chứ không phải là nhân quả. Đừng cho phép bản thân bạn đưa ra quyết định đầu tư dựa trên những nền tảng ngẫu nhiên, mà chưa phải là quy luật.
3.Tìm kiếm các quan điểm trái ngược: khi bạn theo dõi một khoản đầu tư mới, hãy dành chút thời gian để suy ngẫm về những điều có thể chống lại hoặc phản bác quyết định đầu tư của bạn. Hãy tự hỏi bản thân các câu hỏi sau:
Tại sao tôi mua cổ phiếu này?
Khía cạnh rủi ro của nó là gì?
Cái gì có thể sai? (ví dụ nếu bạn mua 1 cổ phiếu vì lý do nào đó, thì tự hỏi lại có nhận định nào của bạn bị sai hay không?)
Những câu hỏi quan trọng này sẽ giúp bạn hệ thống lại tính logic của quyết định đầu tư trước khi thực hiện quyết định mua cổ phiếu đó.
4.Một khi bạn đã quyết định tiến lên với một khoản đầu tư, cách tốt nhất để tránh mắc phải sai lầm do ảo tưởng về sự kiểm soát là cố gắng lưu lại hiệu quả của các khoản đầu tư và các giao dịch. Cố gắng liệt kê ra những đặc điểm, mô tả lại các sai lầm của mỗi giao dịch, hoặc nhấn mạnh những đặc điểm nào khiến vụ đầu tư đó thành công.
Thói quen này có thể được chứng minh bởi Peter Lynch - cựu giám đốc của quỹ Fidelity Magellan. Ông ấy có một cuốn sổ ghi chép tỉ mỉ các ý kiến và quan điểm của mình về các công ty khác nhau đối với mỗi cơ hội. Lynch giữ một kho các máy tính xách tay lưu đầy thông tin. Phòng làm việc của ông ấy theo nghĩa đen là các bức tường của các bài nghiên cứu. Khi các nhà phân tích đưa ra một khuyến nghị, ông ấy sẽ yêu cầu 1 văn bản trình bày về các chi tiết và cơ sở của mỗi khuyến nghị. NĐT nên cố gắng học theo các tiêu chuẩn này.
Suy ngẫm
Về mặt lý trí, chúng ta biết rằng lợi nhuận từ các khoản đầu tư dài hạn không bị tác động bởi những niềm tin, cảm xúc, và những lực đẩy do các giao dịch ngắn hạn gây ra. Thay vào đó, thành công hay thiếu sót thường là hệ quả của các nhân tố mà chúng ta không thể kiểm soát như hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và các điều kiện kinh tế nói chung. Suốt giai đoạn thị trường bất ổn, hãy nhớ điều này trong đầu. Một trong những cách tốt nhất để ngăn những thành kiến của bạn ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của bạn là cố gắng giữ cho phần lý trí của não tham gia càng thường xuyên càng tốt. Thành công trong đầu tư cuối cùng thường được tìm thấy ở những NĐT có thể chinh phục các thách thức tâm lý hàng ngày và giữ một quan điểm dài hạn tại tất cả các thời điểm. Nếu bạn có sử dụng lệnh giới hạn, hãy lưu giữ lại lịch sử giao dịch của các vụ thành công và thất bại. Đừng lo lắng quá nhiều nếu bạn bỏ thêm 1/4 hoặc 1/8 khi mua một cổ phiếu. Nếu bạn sẵn sàng duy trì vị thế nắm giữ của mình trong một thời gian dài, bỏ thêm 1/4 hoặc 1/8 cũng không ảnh hưởng nhiều đến lợi nhuận của bạn.
VIET EURO
Biên soạn từ “Behavioral Finance and Wealth Management”. Micheal M.Pompian.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét